SERIE A: Técnica e xestión. Nº 1

Transcripción

1 PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS DO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE SERIE A: Técnica e xestión. Nº 1 Metodoloxía para a avaliación de riscos laborais en centros sanitarios Edición bilingüe XUNTA DE GALICIA

2

3 PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS DO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE SERIE A : Nº 1 Metodoloxía para a avaliación de riscos laborais en centros sanitarios XUNTA DE GALICIA

4 Edita: Xunta de Galicia Consellería de Sanidade Servicio Galego de Saúde Autores: Teijeiro Dacal, María José Especialista en Medicina do Traballo. Técnica de prevención. Responsable do Servicio de Prevención de Riscos Laborais do Sergas (Santiago de Compostela). Godoy Trillo, Rogelio Técnico do Servicio Central de Prevención de Riscos Laborais do Sergas (Santiago de Compostela). Colaboradores ( *): Alonso Burger, Susana Alvarellos Alejandro, Mª Teresa Álvarez Aragón, Francisco José Besteiro Eguía, Ana Blanco Rodríguez, Ana Calvo López, Mª Dolores Castro Iglesias, Jesús Manuel Castro Lareo, Isabel Castro-Acuña Iglesias, Nuria de Cuevas Raposo, Alejandro Cuevas Raposo, José García Muriel, Mª Dolores González Iglesias, Marta Clara González Sieiro, Mª Dolores Gutiérrez Macho, Joaquín Lameiro Vilariño, Mª Carmen López Vázquez, Manuel Angel Maceira Lema, Antonio Mesa Amado, Mª Carmen Miraz Novas, Carolina Pallares Martínez, Eliseo Pérez Alvarellos, Luis Alberto Robla Santos, Diana Rodríguez Pérez, Olimpia Rodríguez Rodríguez, Luís Silva Arochena, Pedro Vázquez Fidalgo, Juan José Hospital do Meixoeiro (Vigo). Complexo Hospitalario Xeral Calde (Lugo). Complexo Hospitalario de Pontevedra. Hospital do Meixoeiro (Vigo). Complexo Hospitalario de Ourense. Complexo Hospitalario A. Marcide-Prof. Novoa Santos (Ferrol). Servicio Central de PRL. (Santiago de Compostela). Complexo Hospitalario J. Canalejo-Marítimo de Oza (A Coruña). Servicio Central de PRL. (Santiago de Compostela). Hospital do Meixoeiro (Vigo). Complexo Hospitalario de Pontevedra. Complexo Hospitalario Xeral Calde (Lugo). Complexo Hospitalario Universitario de Santiago. Complexo Hospitalario de Ourense. Complexo Hospitalario J. Canalejo-Marítimo de Oza (A Coruña). Hospital do Meixoeiro (Vigo). Complexo Hospitalario A. Marcide-Prof. Novoa Santos (Ferrol). Complexo Hospitalario Universitario de Santiago. Complexo Hospitalario Universitario de Santiago. Complexo Hospitalario J. Canalejo-Marítimo de Oza (A Coruña). Complexo Hospitalario Xeral Calde (Lugo). Hospital do Meixoeiro (Vigo). Complexo Hospitalario J. Canalejo-Marítimo de Oza (A Coruña). Complexo Hospitalario A. Marcide-Prof. Novoa Santos (Ferrol). Complexo Hospitalario de Ourense. Complexo Hospitalario de Pontevedra. Complexo Hospitalario J. Canalejo-Marítimo de Oza (A Coruña). (*)Técnicos de prevención de riscos laborais do Sergas. Depósito legal: C-1467/2002 ISBN: Deseño, maquetación e impresión: Cuatro Caminos, s/n - Cacheiras Teo (A Coruña) Teléfono

5 PRESENTACIÓN Ante a multiplicidade de problemas das condicións de traballo nas institucións sanitarias, hai unha pregunta obrigada: sobre qué aspectos é necesario actuar en primeiro lugar e mobilizar recursos e qué prioridades se establecen? A metodoloxía que aquí se presenta é o froito dun longo traballo e dun esforzo importante cara a optimización das actividades de prevención de riscos laborais na nosa organización. Foi elaborada ó longo do ano 2000 pero a actual publicación recolle xa as actualizacións normativas que se produciron ata marzo de O seu obxectivo, tal e como xa se recollera no Plan Xeral de Prevención de Riscos Laborais, é de homoxeneiza-los criterios de avaliación de riscos laborais en vistas a unha categorización dos riscos con criterios técnicos. Pero o establecemento de prioridades non se pode facer únicamente dende unha óptica tecnocrática, a partir dun método de diagnóstico científico das condicións de traballo. É indispensable que estas prioridades técnicas se establezan con rigor, e este rigor, estas ferramentas e estos métodos constituirán un campo de debate dos actores sociais implicados, un espacio de negociación polos mecanismos formais existentes. En definitiva, estarán ó servicio de actores sociais con intereses e estratexias diferentes, pero que poden aproximarse nunha vontade común de compromiso, e de xeito que se respete para os coidadores, o mesmo criterio de equidade que demandamos para as actividades de asistencia sanitaria. Como calquera outra ferramenta, esta metodoloxía é eficaz en mans dun profesional que sabe o que quere facer, que ten medios e tempo e que ten aliados para este traballo. Os membros dos Comités de Seguridade e Saúde, os delegados de prevención, as comisións e comités técnicos constituidos na organización están directamente implicados nesta actividade. Mellora-las condicións de vida no traballo de tódolos traballadores é a única solución para permitir a cada un producir prestacións de calidade. De feito, non podemos falar de calidade de coidados sen calidade de vida para o persoal. O camiño a percorrer é longo e os obxectivos ambiciosos, pero é necesario empezar. De tódolos xeitos, non esquezamos que soamente os que participan na acción poden intervir para modificala. O resto poden contribuir, axudar, suxerir, pero a súa boa vontade é limitada. Dentro do equipo de traballo é donde están os instrumentos para cuida-los enfermos e preserva-los coidadores, e é onde está o coñecemento do que realmente ocorre no posto de traballo, polo que dende aquí quero invitar a tódolos traballadores a participar activamente e a implicarse na prevención de riscos laborais, xa que eles serán os que máis se beneficien das medidas imprantadas. José María Hernández Cochón Conselleiro de Sanidade Presidente do Servicio Galego de Saúde

6

7 PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS DO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE ÍNDICE I GUÍA PARA A AVALIACIÓN DE RISCOS LABORAIS 9 1 INTRODUCCIÓN 11 2 ÁMBITO DE APLICACIÓN 11 3 OBXECTIVOS 12 4 GLOSARIO DE TERMOS 12 5 CONCEPTOS XERAIS 14 6 DESCRICIÓN DO DOCUMENTO DE AVALIACIÓN 17 7 ANEXOS 23 II FICHAS DE AVALIACIÓN DE RISCOS LABORAIS 33 Metodoloxía para a avaliación de riscos laborais en centros sanitarios 7

8

9 - I - GUÍA PARA A AVALIACIÓN DE RISCOS LABORAIS

10

11 PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS DO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE 1 INTRODUCCIÓN A Lei 31/1995, de prevención de riscos laborais (PRL), dá unha nova orientación á política de protección do traballador fronte ós riscos profesionais, esixindo unha actuación que desborde o mero cumprimento formal dun conxunto predeterminado de deberes e obrigas empresariais. O enfoque actual establecese a partir da planificación da prevención dende o momento mesmo do deseño do proxecto empresarial (co fin de evita-los riscos inherentes ó traballo), para posteriormente avalia-los riscos que non se puideron evitar e establecer unha priorización, dende un punto de vista coherente e globalizador, das medidas de acción preventiva que se deriven dela, xunto con plans de actividades de control da efectividade de ditas medidas. De todo o anterior despréndese que a avaliación de riscos laborais é un proceso dirixido a estimar ou avalia-los riscos o fin de poder tomar decisións de carácter preventivo encamiñadas a eliminar, ou, no seu defecto, reducir e controla-lo risco, resultando ser, ademais, un eficaz instrumento para a reducción dos custos sociais e económicos derivados dos accidentes de traballo e enfermidades profesionais. A avaliación inicial de riscos será, polo tanto, o primeiro paso para poder establece-la planificación da acción preventiva. Esta avaliación inicial será realizada, con carácter xeral, tendo en conta a natureza da actividade, e deberá ser actualizada cando cambien as condicións de traballo e, en todo caso, someterase a consideración e revisarase, se fose necesario, con ocasión dos danos á saúde dos traballadores que se produzan. Co fin de garanti-la materialización deste precepto legal, deberase utiliza-lo procedemento de avaliación establecido a partir da información sobre as características da organización, do traballo, dos equipos, dos productos e da saúde dos traballadores, e que avalíe o risco existente en función de criterios obxectivos, proporcionando así confianza sobre o resultado. Nesta guía recóllese a metodoloxía de avaliación dos riscos ós que traballadores das institucións sanitarias de atención primaria e de atención especializada do Sergas poidan estar expostos, sendo elaborada coa intención de dar cumprimento a todos estes principios recollidos tamén no Plan Xeral de Prevención de Riscos Laborais do Sergas, onde se indica explicitamente o compromiso de levar a cabo esta avaliación inicial, establecendo ademais a forma, prazos e responsabilidades de execución. 2 ÁMBITO DE APLICACIÓN Esta metodoloxía aplicarase para a avaliación inicial de riscos dos traballadores das institucións sanitarias de atención primaria e de atención especializada do Sergas. Metodoloxía para a avaliación de riscos laborais en centros sanitarios 11

12 PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS DO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE 3 OBXECTIVOS Seguindo os criterios legais anteriormente expostos, elaboramos unha metodoloxía de avaliación común a tódalas II.SS. do Sergas (atención primaria e atención especializada), cos seguintes obxectivos: Identifica-los perigos ós que poidan estar expostos os traballadores. Metodoloxía para a avaliación de riscos laborais en centros sanitarios Avalia-los riscos existentes utilizando criterios homoxéneos de referencia que permitan: - Compara-los distintos postos de traballo dentro do mesmo servicio, do mesmo centro, da mesma xerencia, e entre as distintas xerencias. - Compara-las distintas situacións avaliadas ó longo do tempo. Ter un coñecemento global dos centros de traballo que permita priorizar e planifica-la acción preventiva mediante o desenvolvemento de programas específicos de actuación en tódalas súas vertentes: medidas técnicas correctoras, medidas organizativas, formación, vixilancia da saúde, etc. 4 GLOSARIO DE TERMOS Accidente de traballo: calquera suceso non esperado nin desexado que dea lugar a perdas da saúde ou lesións ós traballadores. Toda lesión corporal que o traballador sofre con ocasión ou a consecuencia do traballo que executa por conta allea. Acción correctora: acción tomada para elimina-las causas dunha non conformidade, dun defecto ou calquera outra situación indesexable existente, para impedi-la súa repetición. Avaliación de riscos: Concepto legal: proceso mediante o que se obtén a información necesaria para que a organización estea en condicións de tomar unha decisión apropiada sobre a oportunidade de adoptar accións preventivas e, no seu caso, sobre o tipo de accións que deben adoptarse. Concepto técnico: análise sistemática de tódolos aspectos da actividade laboral para determina-los elementos que poden causar lesións ou danos, a posibilidade de elimina-los elementos perigosos ou o seu control no caso de que non poidan eliminarse (avalia-la eficacia das medidas preventivas adoptadas ou que se teñan que adoptar). Condición de traballo: calquera característica del que poida ter unha influencia significativa na xeración de riscos para a saúde e a seguridade do traballador. 12

13 PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS DO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE Conformidade: cumprimento dos requisitos especificados. Control de riscos: proceso de toma de decisións para reduci-los riscos, implanta-las medidas correctoras, esixi-lo seu cumprimento e avaliar periodicamente a súa eficacia. Danos derivados do traballo: conxunto de enfermidades, patoloxías ou lesións sufridas con motivo ou ocasión do traballo. Delegado de prevención: representante dos traballadores con funcións específicas en materia de prevención de riscos laborais. Enfermidade profesional: a contraída como consecuencia do traballo realizado por conta allea nas actividades que se especifican no cadro de enfermidades profesionais (RD 1995/1978), polas disposicións de aplicación e desenvolvemento deste regulamento e que esta proceda pola acción de elementos e substancias que se indican no devandito cadro para cada enfermidade profesional. Equipo de protección individual (EPI): calquera equipo destinado a ser levado ou suxeitado polo traballador para que o protexa dun ou varios riscos que poidan ameaza-la súa seguridade ou saúde, así coma calquera complemento ou accesorio destinado para ese fin. Equipo de traballo: calquera máquina, aparello, instrumento ou instalación utilizada no traballo. Estimación do risco: proceso mediante o que se determinan a frecuencia ou probabilidade e as consecuencias que poidan derivarse da materialización dun perigo. Identificación de perigos: proceso mediante o que se recoñece que existe un perigo e se definen as súas características. Incidente: calquera suceso non esperado nin desexado, que non dando lugar a perdas de saúde ou lesións ás persoas, poida ocasionar danos á propiedade, ós equipos, ós productos ou ó medio ambiente, perdas de producción ou aumento das responsabilidades legais. Inspección: actividades encamiñadas á medición, exame, ensaio ou contrastación cun patrón, dunha ou varias características do sistema de xestión da prevención de riscos laborais da organización e compara-los resultados cos requisitos especificados para o fin de determinar se existe conformidade para cada unha destas características. Non conformidade: ausencia do cumprimento dos requisitos especificados. Perigo: propiedade ou aptitude intrínseca de algo para ocasionar lesións, danos á propiedade, danos ó medio ambiente ou unha combinación de ambos. Planificación da prevención: actividades que establecen os obxectivos e especificacións necesarias para desenvolve-la acción preventiva e para a aplicación dos elementos do sistema de xestión da prevención de riscos laborais. Metodoloxía para a avaliación de riscos laborais en centros sanitarios 13

14 PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS DO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE Posto de traballo: tarefa ou conxunto de tarefas, composta cada unha delas dunha ou máis operacións, caracterizadas dende o punto de vista físico e técnico por unhas especificacións de movementos en función da combinación de edificios, instalacións, ferramentas, máquinas, obxecto do traballo, cualificacións dos operarios e cargas de traballo, ás que se engaden dende o punto organizativo e social as relacións que establece o traballador co seu traballo, cos seus compañeiros, dentro e fóra da empresa, e cos seus superiores e subordinados. Metodoloxía para a avaliación de riscos laborais en centros sanitarios Cada posto de traballo pode referirse a máis dun traballador se as características e riscos son sensiblemente iguais. Procesos, actividades, operacións, equipos ou productos potencialmente perigosos: son aqueles que, en ausencia de medidas preventivas específicas, orixinan riscos para a seguridade e a saúde dos traballadores que os desenvolven ou utilizan. Rexistros: documentos que proporcionan información da que a veracidade pode demostrarse, baseada en feitos obtidos mediante observación, medición, ensaio e outros medios das actividades realizadas e dos resultados obtidos en materia de prevención de riscos laborais. Risco: probabilidade de que o perigo ocasione danos. Combinación da frecuencia ou probabilidade que poidan derivarse da materialización dun perigo. Tarefa: actividade ou conxunto de actividades que deben realizarse nun tempo limitado. Técnicos de PRL: os definidos como tales no RD 39/1997 (RSP), é dicir, técnico de seguridade, técnico de hixiene, técnico en ergonomía e psicosocioloxía aplicada, médico do traballo, ATS/DUE de empresa. Vixilancia da saúde: control e seguemento do estado de saúde dos traballadores co fin de detectar signos de enfermidades derivadas do traballo e tomar medidas para reduci-la probabilidade de danos ou alteracións posteriores á saúde. 5 CONCEPTOS XERAIS Para realiza-la avaliación de riscos dunha forma rigorosa e con criterios de calidade é preciso consultar e analizar unha gran cantidade de información do sistema, polo que resulta necesario poder contar cun mecanismo que permita ós técnicos de PRL acceder á dita información e que, con carácter non exhaustivo, sería a relativa a: Número e localización dos centros de traballo e edificios para avaliar. Cadro de persoal, distribuído por categorías, servicios e/ou unidades, antigüidade no posto de traballo, xénero, idade, etc. 14

15 PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS DO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE Rexistros de accidentalidade (con e sen baixa) e outros danos á saúde (de carácter laboral ou por enfermidade común), rexistros de incidentes, etc. Protocolos de vixilancia específica da saúde e resultados dos exames de saúde realizados, con identificación dos traballadores con especial sensibilidade a algún risco. Procedementos existentes de medicións e/ou avaliacións de riscos. Resultados das avaliacións realizadas, das revisións periódicas, das enquisas a traballadores. Plans de emerxencia, de residuos, de limpeza, de DDD, etc. Fichas de seguridade das substancias e productos químicos. Empresas subcontratadas, relación dos seus traballadores e descrición das tarefas realizadas e dos lugares de traballo. Documentación relativa ás instalacións, equipos, productos, etc. Procedementos e instruccións escritas existentes. Actas das reunións do comité de seguridade e saúde. Plans de inspección de seguridade do centro, das instalacións, áreas e equipos existentes. Libros de rexistro e mantemento documentado. Informes especiais de mantemento, de protección radiolóxica e, en xeral, dos organismos internos ou externos ó Sergas. Unha vez analizada toda esta información previa, é necesario que se estableza, dende cada unha das unidades periféricas de prevención de riscos laborais (UP-PRL), unha programación de accións para realizar dende o punto de vista da prevención de riscos laborais, onde se especifiquen datas e prazos de actuación. Á hora de elaborar estes calendarios débense ter en conta as características propias que comportan as actividades de atención primaria e de atención especializada para que se poidan simultanear no tempo as avaliacións en ámbolos ámbitos. O seguinte paso o constituiría a realización da avaliación de riscos por parte dos técnicos, nas súas diferentes especialidades, que integran os servicios de prevención de riscos laborais das diferentes unidades periféricas, tal e como recollen o RSP, o pacto asinado entre a Administración sanitaria e as centrais sindicais e o Plan xeral de PRL do Sergas, poñendo este feito de manifesto o carácter multidisciplinar deste proceso, carácter que por outra parte é necesario debido á gran variedade de áreas e materias que o comprenden. Metodoloxía para a avaliación de riscos laborais en centros sanitarios 15

16 PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS DO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE Sen embargo, para poder levar a cabo a dita avaliación, cómpre a participación e colaboración activa doutros axentes da empresa, cada un deles co seu nivel respectivo de participación e que en grandes liñas se presenta na táboa seguinte: PARTICIPANTES FUNCIÓNS E ACTIVIDADES Metodoloxía para a avaliación de riscos laborais en centros sanitarios Servicio central de PRL Técnicos das UP-PRL Médico, ATS/DUE, T. Seguridade, T. Hixiene, T. Ergonomía Xerentes de atención especializada e atención primaria Directamente ou delegando en alguén con capacidade executiva e/ou coordinadora Responsable do servicio ou unidade Traballadores Delegados de prevención Comité de seguridade e saúde Comisión central de seguridade e saúde - Coordina-lo proceso de avaliación, vixiando e controlando o seu correcto desenvolvemento. - Verifica-lo cumprimento do calendario de actividades proposto polas UP-PRL. - Verifica-lo cumprimento da metodoloxía de avaliación inicial. - Programar e coordina-las actividades do proceso de avaliación. - Realiza-la avaliación xeral de riscos de acordo coa metodoloxía establecida, simultaneando actividades en atención primaria e en atención especializada, por parte das áreas das especialidades técnicas incluíndo a participación activa do área de Medicina do Traballo. - Realiza-lo informe final cos resultados das avaliacións. - Comunicarlle ó xerente (ou en quen delegue) os problemas de operatividade que vaian xurdindo co fin de que se resolvan. - Participar activamente na avaliación achegando ou facilitando o acceso ás informacións (formais e informais) precisas para a realización das avaliacións. - Coordina-los distintos servicios ou unidades durante o proceso de avaliación de riscos para compatibilizar estas actividades coa actividade xeral da empresa evitando deste xeito posibles interferencias. - Comunicar ós responsables e traballadores de cada servicio ou unidade o calendario de avaliación. - Comunicar e informar ós delegados de prevención o calendario de actividades e, en xeral, do desenvolvemento do proceso de avaliación. - Xestionar e resolve-los problemas que poidan xurdir relacionados coa colaboración e participación dos traballadores no proceso de avaliación, actuando de axente facilitador das actividades de avaliación. - Nomear unha persoa de referencia en cada servicio ou unidade (preferiblemente o responsable do servicio ou unidade) e darlle as instruccións necesarias para a súa colaboración e participación no proceso de avaliación. - Coordina-lo proceso de avaliación de riscos para compatibilizar estas actividades coa actividade do servicio ou unidade evitando deste xeito posibles interferencias. - Achega-las informacións (formais e informais) precisas para a realización das avaliacións. - Xestiona-los problemas que poidan xurdir relacionados coa colaboración e participación dos traballadores no proceso de avaliación, actuando de axente facilitador das actividades de avaliación. - Participar activamente no proceso de avaliación, facilitando ós técnicos as informacións necesarias. - Vixia-lo cumprimento do proceso de avaliación en canto á planificación xeral, datas, e a realización das actividades segundo o establecido na metodoloxía de avaliación. - Acompañar ós técnicos durante o proceso de avaliación, fomentando a participación e colaboración dos traballadores implicados, actuando de axente facilitador das actividades de avaliación. - Vixia-lo cumprimento do calendario establecido. - Vixia-lo cumprimento da metodoloxía establecida. - Manter reunións periódicas con presencia de tódolos técnicos de PRL co fin de estar informados ó longo do proceso de avaliación da súa evolución. - Actuar como axente facilitador do proceso de avaliación. 16

17 PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS DO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE 6 DESCRICIÓN DO DOCUMENTO DE AVALIACIÓN Introducción Ante a inexistencia dunha metodoloxía validada para levar a cabo a avaliación inicial de riscos en centros sanitarios, optouse por elaborar unha metodoloxía propia baseada nas existentes para outros sectores de actividade. Aproveitáronse tamén algúns aspectos da metodoloxía de avaliación das condicións de traballo en centros hospitalarios do INSHT. Por outro lado, dada a magnitude da nosa empresa en canto a variedade nos postos de traballo, con multitude de tarefas, actividades e procesos diferentes, fíxose necesario elaborar unha metodoloxía que permitise a avaliación inicial nun tempo razoable co fin de dar paso á planificación preventiva, priorizando os riscos detectados, último fin da prevención. Por isto, os criterios utilizados para a elaboración desta metodoloxía foron: a) A metodoloxía debía se-lo suficientemente simple como para que puidese ser realizada por tódolos técnicos de tódalas especialidades, sen que isto exclúa a necesaria interdisciplinaridade, de xeito que determinados aspectos, moi concretos, deban ser discutidos entre os membros do equipo co fin de que cada un achegue a súa área específica de coñecemento ó conxunto da avaliación. b) Na avaliación inicial é preciso ser moi rigoroso no momento de decidi-las medicións específicas necesarias debido á gran variedade de procesos e actividades. Neste sentido, o propio RSP, recolle a posibilidade de non ter que recorrer a ditas medicións en actividades ou procesos no que a directa apreciación profesional acreditada permita chegar a unha conclusión sen necesidade de recorrer a medicións, probas ou ensaios, quedando a criterio do técnico a decisión en canto ás medicións que serán necesarias para a avaliación inicial, ou, o que é o mesmo, para un coñecemento global e relativo (entre os distintos aspectos, axentes e postos) da situación global da empresa. c) Os criterios xerais de avaliación dos riscos que se seguiron son os recomendados pola norma UNE EX. (anexo I) A metodoloxía elaborada combina criterios técnicos obxectivos e subxectivos, posto que é inevitable un certo grao de subxectividade en todo o proceso de avaliación de riscos. De aí deriva que a avaliación teña que ser feita ineludiblemente por técnicos en PRL, o que garante que, cos coñecementos específicos nesta materia, a interpretación individual sexa o máis obxectiva posible. Finalmente, esta metodoloxía antes da súa aprobación definitiva foi presentada e sometida á opinión das seguintes estructuras do Sergas: Técnicos de PRL das unidades periféricas. División de Asistencia Sanitaria. División de Recursos Humanos. Metodoloxía para a avaliación de riscos laborais en centros sanitarios 17

18 PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS DO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE Dirección Xeral de Saúde Pública. Subdirección Xeral de Inspección Sanitaria. Representantes dos traballadores, a través da Comisión central de seguridade e saúde. Metodoloxía para a avaliación de riscos laborais en centros sanitarios Estructura e instruccións de cumprimentación A segunda parte deste documento consta das seguintes 4 unidades: I. Ficha POSTO DE TRABALLO (PTR). II. III. IV. Ficha AVALIACIÓN GLOBAL (AVA). Ficha ACCIÓNS TÉCNICAS PROPOSTAS (ATP). Cuestionarios para a identificación de perigos. I. Ficha POSTO DE TRABALLO (PTR) Nela recóllense datos xerais relativos ó posto de traballo e á avaliación: Avaliación: datos relativos á data e tipo (inicial, periódica, etc.) de avaliación, así como identificación das persoas que a levaron a cabo e que participaron nela. Traballadores: datos relativos ó número e características dos traballadores do posto (esta información será proporcionada pola xerencia ou en quen delegue). Descrición do posto de traballo: o posto de traballo vén definido en función das seguintes variables: xerencia, centro, edificio, servicio, unidade, situación/gfh, e categoría, ademais das tarefas asociadas a el. Co fin de facilita-lo tratamento posterior da información, esta identificación do posto farase mediante a codificación recollida nos anexos II a IX deste documento. Neste sentido, utilizarase a codificación indicada para as seguintes variables: xerencia, centro, servicio, unidade e categoría. O edificio non se codifica, sendo un dato para cubrir por cada UP-PRL de acordo coas características específicas de cada centro. Do mesmo xeito, a situación/gfh, por tratarse dun dato específico de cada centro, codificarase en cada unidade de PRL de acordo coa información proporcionada pola xerencia correspondente. A maioría dos postos de traballo compóñense de varias tarefas, por iso, neste mesmo apartado recollerase información xeral en canto ás tarefas asociadas (asistencial, administrativa, etc.), debendo acompañarse dunha descrición xeral delas. 18

19 PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS DO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE II. Ficha AVALIACIÓN GLOBAL (AVA) Constitúe o documento final cos resultados da avaliación. Consta de varios apartados: a) Identificación do posto avaliado Na cabeceira da ficha, recóllense os datos da avaliación (data, tipo e nome dos técnicos), así como os relativos á existencia de traballadores especialmente sensibles. b) Táboa para a estimación do risco Preséntanse en varias columnas: Aspectos do posto Corresponde ós diferentes aspectos do posto avaliado e coincide con cada un dos cuestionarios que se utilizan para a avaliación. Riscos avaliados Nela indicaranse os riscos identificados como tales en relación con cada aspecto avaliado. Utilizarase necesariamente a listaxe de riscos do anexo X e como referencia a táboa recollida no anexo XI. Identificación Cubrirase da seguinte maneira: S: Si, se o aspecto analizado constitúe un ou varios riscos. N: Non, se o aspecto analizado non constitúe un risco, e, polo tanto, non é preciso avalialo. PA: Avaliación Pendente de avaliación, no caso de que o aspecto avaliado, polas súas características ou complexidade precise dunha análise en profundidade (medicións, metodoloxía específica, etc.), non sendo posible facer unha interpretación con base na apreciación do técnico. Farase en función da probabilidade de que se produza o dano e das consecuencias presumibles no caso de que se materialice o risco (Norma UNE 81905). A probabilidade estimarase tendo en conta o histórico de accidentes ou outros danos, da intensidade do axente, etc. As consecuencias estimaranse en función do tipo de lesión esperable en canto a gravidade, parte do corpo afectada e número de traballadores expostos. No anexo I preséntanse os criterios que se empregarán de xeito xeral para a estimación do risco. Estimación do risco Utilizaranse os criterios da norma UNE 81905, e que aparecen referidos ó final da folla número 3/3 da avaliación global, xunto coas indicacións de priorización dende o punto de vista técnico, propostas para cada caso. Metodoloxía para a avaliación de riscos laborais en centros sanitarios 19

20 PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS DO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE Metodoloxía para a avaliación de riscos laborais en centros sanitarios Cando, segundo o criterio técnico, resulte necesaria a realización de avaliacións específicas de determinados riscos hixiénicos, é preciso traduci-los resultados cuantitativos ós diferentes niveis de risco definidos pola norma UNE 81905, co fin de poder comparar posteriormente os resultados destas avaliacións co resto dos factores avaliados e poder planifica-la prevención con criterios de prioridade. No anexo XII preséntase os criterios adoptados, valorándose entre outros aspectos, para a calificación dos diferentes riscos, a gravidade dos danos á saúde do traballador tendo en conta como factor corrector a probabilidade de que estes se materialicen. III. Ficha ACCIÓNS TÉCNICAS PROPOSTAS (ATP) Esta ficha ten por obxecto recolle-las accións técnicas propostas para cada un dos riscos avaliados e para o conxunto do posto de traballo. Estas accións indicaranse por orde prioritaria tendo en conta a normativa legal (artigo 15 da Lei de PRL) e criterios técnicos (magnitude do risco, eficacia das medidas preventivas, etc.). Recóllese ademais un espacio para indica-los aspectos positivos e negativos do posto avaliado. Así mesmo, indicarase a necesidade ou non de medidas especiais con traballadoras embarazadas/lactantes, traballadores menores de 18 anos e outros traballadores especialmente sensibles. Esta ficha unicamente proporciona información en canto á priorización técnica das medidas para tomar, constituíndo o documento de referencia que permitirá á xerencia toma-la decisión en canto ás medidas que considere adecuadas, entre as propostas para cada caso, tendo en conta outros criterios de priorización (económicos, sociais, de xestión, etc.). IV. Cuestionarios para a identificación de perigos Conforme ó exposto anteriormente, as fontes de información para cubri-los cuestionarios serán as seguintes: Observación directa da situación (por exemplo verificado do estado dos equipos, o etiquetado, etc.). Estudio de rexistros existentes: medicións efectuadas ata a data, número e tipo de accidentes, absentismo, fichas de seguridade, manuais técnicos de instruccións dos equipos, libro de rexistro, protocolos, etc. Información verbal requirida dos responsables dos servicios/unidades e dos propios traballadores respecto do grao de cumprimento dos protocolos, procedementos e outras normas implantadas ata a data, incidentes (que non están rexistrados por escrito), etc. Na segunda parte desta metodoloxía preséntanse un total de 23 cuestionarios, cada un deles referido a aspectos diferentes do posto de traballo, tanto da área de Seguridade no Traballo, como de Hixiene Industrial ou de Ergonomía e Psicosocioloxía aplicada. 20

21 PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS DO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE Os aspectos que se avaliarán son: LUG ALM EQU CAL ASC FER ELE PCI RUI VIB ILU TEM RIO RNI QUI CIT BIO PVD CAR POS MRE MEN ORG Lugares de traballo. Condicións xerais Almacenamento de subministracións, materiais e productos Equipos de traballo Instalacións e equipos especiais: caldeiras Instalacións e equipos especiais: ascensores e montacargas Instrumental e ferramentas manuais Instalación eléctrica Protección contraincendios Ruído Vibracións Iluminación Temperatura e calidade do aire Radiacións ionizantes Radiacións non ionizantes Axentes químicos Axentes citostáticos Axentes biolóxicos PVD (pantallas de visualización de datos) Manipulación manual de cargas Posturas Movementos repetitivos Carga mental Factores organizacionais É importante salientar que a Lei de PRL obriga a elaborar e conserva-la documentación relativa á prevención de riscos, entre outra, tódolos datos e documentos xerados ó longo da avaliación, tanto para fins técnicos de control posterior da situación como para mantela a disposición da autoridade laboral. Cada un dos cuestionarios componse de 3 partes: Identificación do posto de traballo Datos específicos do aspecto para avaliar Dado que os criterios para ter en conta para a estimación do risco son a probabilidade (que vai depender entre outros, da frecuencia ou intensidade da exposición) e as consecuencias (que vai depender, entre outros, das características do aspecto ou axente, ademais do número de traballadores expostos), neste apartado recóllese información que facilita a posterior interpretación dos cuestionarios e a súa traducción ós distintos niveis de risco posible. Así mesmo indicase, para cada aspecto ou axente, a lexislación utilizada para a elaboración dos cuestionarios e que, polo tanto, debe se-la que se utilizará tamén para a interpretación de cada un deles. Ademais da normativa correspondente, para determinados aspectos ou axentes utilizáronse as guías do INSHT (manipulación de cargas, PVD, lugares de traballo, equipos, EPIs, axentes biolóxicos), así como outras guías específicas de centros sanitarios (residuos, limpeza, etc.). Metodoloxía para a avaliación de riscos laborais en centros sanitarios 21

22 PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS DO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE Cuestionario ou lista de comprobación Consiste nunha serie de enunciados relacionados cos criterios que se deben ter en conta para determina-la conformidade ou non da situación avaliada. Cada un dos enunciados admite 4 posibles respostas: Si: existe conformidade (a instalación, axente, equipo, etc., reúne, en conxunto, requisitos técnicos e/ou legais de seguridade). Metodoloxía para a avaliación de riscos laborais en centros sanitarios Non: non existe conformidade (a instalación, axente, equipo, etc., non reúne requisitos técnicos e/ou legais de seguridade). PA (pendente de avaliación): non é posible tomar unha decisión en canto á conformidade ou non coa situación, non sendo suficiente co criterio técnico ou con métodos simples, sendo precisa unha avaliación en profundidade con equipos ou metodoloxía específica. O técnico de PRL determinará o momento e a metodoloxía adecuada para proceder á avaliación. NP (non procede): o enunciado non é aplicable ó posto avaliado, polo que non se terá en conta para a avaliación. Observacións: espacio para que o avaliador recolla a información adicional ou aclaratoria que considere de interese. Tódolos enunciados están en afirmativo, de tal xeito que a resposta Si en tódalas cuestións indica conformidade coa norma ou co criterio técnico. Unha vez rematado o cuestionario, é o momento de levar a cabo a súa interpretación e a súa traducción a magnitude do risco, utilizando para iso, como queda dito, os aspectos relativos á obxectivación da situación (respostas do cuestionario, frecuencia de AT/incidentes previos, tempo de exposición, etc.). Esta é a actividade do proceso de avaliación onde o rigor técnico ten a máxima relevancia. Para facilita-la recollida de información de determinados axentes, algúns cuestionarios compleméntanse cunha ficha de identificación específica. As fichas dispoñibles para estes efectos son: Identificación de equipos. Identificación de axentes químicos. Identificación de axentes citostáticos. Identificación de axentes biolóxicos. 22

23 PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS DO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE 7 ANEXOS ANEXO I: ESTIMACIÓN DO RISCO (UNE 81905) PROBABILIDADE (de que ocorra o dano) Alta ( A ) O dano ocorrerá sempre ou case sempre Lixeiramente danoso (LD) Danoso (D) Extremadamente danoso (ED) (1) Terase tamén en conta a parte do corpo afectada e o número de traballadores expostos CONSECUENCIAS PROBABILIDADE Baixa (B) Media (M) Alta (A) Media ( M ) O dano ocorrerá nalgunhas ocasións Baixa ( B ) O dano ocorrerá raras veces SEVERIDADE ( 1 ) (do dano) - Danos superficiais: cortes e mazaduras pequenas, irritación dos ollos por po. - Molestias e irritación. Dor de cabeza, disconfort. - Laceracións, queimaduras, conmocións, torceduras importantes, fracturas menores. - Xordeira, dermatite, asma, trastornos musculo-esqueléticos, enfermidade que xera incapacidade menor. - Amputacións, fracturas maiores, intoxicacións, lesións múltiples, morte. - Cancro e outras enfermidades crónicas que acurten severamente a vida. Lixeiramente danoso (LD) Risco trivial (T) Risco tolerable (TO) Risco moderado (M) ESTIMACIÓN DO RISCO Risco tolerable (TO) Risco moderado (M) Risco importante (I) Extremadamente danoso (ED) Risco moderado (M) Risco importante (I) Risco intolerable (IN) Os niveis de risco así definidos forman a base para decidir se se queren mellora-los controis existentes ou implantar outros novos, así como a temporización das accións. Na seguinte táboa amósase un criterio suxerido como punto de partida para a toma de decisións. Nesta táboa tamén se indica que os esforzos necesarios para o control dos riscos e a urxencia coa que deben adoptarse as medidas de control, deben ser proporcionais ós riscos: RISCO TRIVIAL ( T ) - Non se require acción específica. TOLERABLE (TO) MODERADO (M) IMPORTANTE (I) INTOLERABLE (IN) Danoso (D) ACCIÓN E TEMPORIZACIÓN - Non se necesita mellora-la acción preventiva, sen embargo débense considerar solucións máis rendibles ou melloras que non supoñan unha carga económica importante. - Requírense comprobacións periódicas para asegurar que se mantén a eficacia das medidas de control. - Débense facer esforzos para reduci-lo risco, determinando os investimentos precisos. As medidas para reduci-lo risco deben implantarse nun período determinado. - Cando o risco moderado está asociado con consecuencias extremadamente danosas, precisarase unha acción posterior para establecer, con maior precisión, a probabilidade de dano como base para determina-la necesidade de mellora das medidas de control. - Non debe comeza-lo traballo ata reduci-lo risco. - Pode que se necesiten recursos considerables para controla-lo risco. - Cando o risco se corresponde cun traballo que se está realizando, debe remediarse o problema nun tempo inferior ó dos riscos moderados. - Non se debe comezar nin continua-lo traballo ata reduci-lo risco. - Se non é posible reduci-lo risco, incluso con recursos limitados, debe prohibirse o traballo. Metodoloxía para a avaliación de riscos laborais en centros sanitarios 23

24 PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS DO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE ANEXO II: CÓDIGOS XERENCIA CE CP A Coruña-Especializada A Coruña-Primaria LE LP Lugo-Especializada Lugo-Primaria OE OP Ourense- Especializada Ourense- Primaria PE PP Pontevedra-Especializada Pontevedra-Primaria FE FP Ferrol-Especializada Ferrol-Primaria VE VP Vigo-Especializada Vigo-Primaria SE Santiago-Especializada SP Santiago-Primaria Metodoloxía para a avaliación de riscos laborais en centros sanitarios ANEXO III: CÓDIGOS CENTROS DE ATENCIÓN ESPECIALIZADA A CORUÑA FERROL SANTIAGO LUGO 1. H. J. Canalejo 2. H. Materno Infantil 3. S. Marítimo Oza 4. H. Abente y Lago 5. C.Especialidades-Ventorrillo 6. C. Especialidades-Betanzos 7. C. Especialidades-Carballo 1. H. Arquitecto Marcide 2. H. Prof. Novoa Santos 3. C. Especialidades 1. H. Clínico Universitario 2. H. Prof. Gil Casares 3. H. Xeral Básico de Conxo 4. S. Psiquiátrico de Conxo 5. C. Especialidades C. Arenal OURENSE PONTEVEDRA VIGO 1. H. Nosa Sra do Cristal 2. H. Cristo de Piñor 3. H. Santa María Nai 4. H. Psiquiátrico Cabaleiro Goás 5. C. de Especialidades de Nosa Sra. dos Remedios 6. H. Comarcal de Valdeorras 7. C. Especialidades-Valdeorras 1. H. Montecelo 2. H. Provincial 3. C. Especialidades-Virxe da Peregrina 4. C. Especialidades-Lalín 5. C. Especialidades-A Estrada 6. C. Especialidades-Mollabao 7. Casa do Mar (Vilagarcía) 8. C. Especialidades-S. Roque 1. H. Xeral 2. H. de Calde 3. H. Provincial de S. Jose 4. C. Especialidades-Pza Ferrol 5. H. Comarcal de Monforte 6. H. Comarcal da Costa 7. C. Especialidades-Monforte 1. H. Xeral 2. Policlínico Cíes 3. H. Psiquiátrico Rebullón 4. H. Meixoeiro 5. H. Nicolás Peña 6. C. Especialidades-Coia 7. C. Especialidades-A Doblada 8. C. Especialidades-Tui 9. C. Especialidades-Ponteareas 10. C. Especialidades-A Cañiza 11. C. Especialidades-A Garda ANEXO IV: CÓDIGOS CENTROS PRIMARIA A CORUÑA SANTIAGO FERROL LUGO OURENSE PONTEVEDRA VIGO Codificación de acordo cos criterios de Tarxeta Sanitaria do Sergas 24

25 PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS DO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE ANEXO V: CÓDIGOS SERVICIOS DE ATENCIÓN ESPECIALIZADA (GNAs) (Orde 7 abril 93 - DOG 26/4/93 e modificacións posteriores) ADT Administración APE Administración periférica ADM Admisión ALG Alerxioloxía ALI Alimentación ACL Análises clínicas APA Anatomía patolóxica ANR Anestesia-reanimación ACV Anxioloxía-C. vascular ATP Atención ó paciente PRI Atención primaria AUD Audiovisuais BCS Banco de sangue CAR Cardioloxía CAJ Centros alleos CCN Centros concertados CCA Cirurxía cardíaca CCI Cirurxía cardíaca infantil CMF Cirurxía maxilofacial CPE Cirurxía pediátrica CPL Cirurxía plástica CTO Cirurxía torácica CGD Círurxía xeral-dixestiva CSJ Conserxería CEX Consultas externas INV Contratacións-inversións CDG Control de xestión DER Dermatoloxía DIE Dietética DIR Dirección DEN Dirección de enfermería DGE Dirección de xestión DME Dirección médica DIG Dixestivo DEI Docencia e investigación DCL Docum. clínica-arquivos END Endocrinoloxía EUE Escola de enfermería EUF Escola de fisioterapia EST Esterilización FME Facultade de Medicina FAR Farmacia FAC Farmacoloxía clínica GAR Gardas especialistas HEM Hematoloxía clínica HEL Hematoloxía-laboratorio HAD Hospitalización domicilio HDD Hospitalizacion de día HOT Hostalería HOP Hotel de pacientes INF Informática INM Inmunoloxía ITV Intervención LAB Laboratorios LAV Lavandería LIM Limpeza LOG Loxística MAN Mantenemento MIV Medicina intensiva MIR Medicina interna MNU Medicina nuclear MPR Medicina preventiva MIC Microbioloxía NEF Nefroloxía NEO Neonatoloxía NML Neumoloxía NCR Neurocirurxía NFL Neurofisioloxía clínica NRL Neuroloxía OBS Obstetricia OFT Oftalmoloxía ONC Oncoloxía médica ONR Oncoloxía radioterápica ORL Otorrinolaringoloxía PDE Pacientes desprazados PED Pediatría PER Persoal PES Probas especiais PSQ Psiquiatría ANEXO VI: CÓDIGOS SERVICIOS PRIMARIA Codificación de acordo cos criterios de Tarxeta Sanitaria do Sergas QUI Quirófano RAD Radiodiagnose RDP Radioprotección RDT Radioterapia REH Rehabilitación REUReumatoloxía SEG Seguridade-comunicación SUM Subministracións TRA Traumatoloxía UCB Unidade de criobioloxía UTR Unidade de transplantes HEN Unidades de enfermería ULM Unidade lesionados medulares URO Uroloxía URG Urxencias GEN Xenética GER Xerencia GRT Xeriatría GEC Xestión económica GIN Xinecoloxía Metodoloxía para a avaliación de riscos laborais en centros sanitarios 25

26 PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS DO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE ANEXO VII: CÓDIGOS UNIDADES DE ATENCIÓN ESPECIALIZADA Metodoloxía para a avaliación de riscos laborais en centros sanitarios 1. Administración 2. Administración periférica 3. Admisión 5. Alerxia 6. Alimentación 7. Almacén 8. Alta precoz, unidade de 9. Anestesia e reanimación 10. Animalario 11. Anxioloxía e cirurxía vascular 12. Arquivo 13. Arritmias, unidade de 14. Asesoría xurídica 15. Atención ó paciente 16. Atención primaria 17. Atención temperá 18. Audiometría 19. Audiovisuais 20. Banco de pel 21. Biberonería 22. Biblioteca 23. Cafetería 24. Cardioloxía 25. Central de teléfonos 26. Central térmica 27. Centros alleos 28. Centros concertados 29. Cirurxía cardíaca 30. Cirurxía cardíaca Infantil 31. Cirurxía de mama 32. Cirurxía maxilofacial 33. Cirurxía pediátrica 34. Cirurxía plástica 35. Cirurxía sen ingreso, unidade de 36. Cirurxía torácica 37. Cirurxía vascular 38. Cirurxía xeral 39. Cirurxía xeral e dixestiva 40. Cirurxía de urxencias 41. Cita previa 42. Citostáticos, administración de 43. Citostáticos, unidade de 44. Cociña 45. Comedor persoal 46. Conserxería 47. Consultas externas 48. Contabilidade 49. Contratación 50. Control de gastos 51. Control de inventario 52. Control de xestión 53. Coronarias, unidade de 54. Criobioloxía, unidade de 55. Críticos, unidade de 56. Cuidados paliativos 57. Curta estadía cirúrxica, unidade de 58. Curta estadía médica, unidade de 59. Dermatoloxía 60. Desintoxicación, unidade de 61. Desordes alimentarios 62. Diálise-hemodiálise 63. Diálise peritoneal 64. Dietas enterais pacientes externos 65. Dietética 66. Dirección 67. Dirección de enfermería 68. Direccion de RR.HH. 69. Dirección de xestión 70. Dirección médica 71. Dirección operativa 72. Dirección RR.EE. e servicios xerais 73. Dirección xerencia 74. Dixestivo 75. Docencia 76. Dor, unidade da 77. Ecocardioloxía 78. Ecografías 79. Electrocardiografía 80. Electroencefalografía (EEG) 81. Electromiografía (EMG) 82. Endocrinoloxía 83. Endoscopias 84. Endoscopia dixestiva 85. Endoscopia respiratoria 86. Endoscopia urolóxica 87. Ergometría 88. Escola de enfermería 89. Escola de fisioterapia 90. Esterilización 91. Estomatoloxía 92. Facturación e cobros 93. Farmacia 94. Farmacoloxía, unidade de 95. Ferro e costura (plancha) 96. Fotografía 97. Fundación 98. Gabinete de prensa 99. Gardas 100. Gases medicinais 101. Grupo electróxeno 102. Hematoloxía clínica 103. Hemodinámica cardíaca 104. Holter 105. Horticultura psiquiatría 106. Hospital de día 107. Hospitalización 108. Hospitalización domicilio (HADO) 109. Hostelería 110. Hotel pacientes 112. Infecciosos 113. Información, unidade de 114. Informática 115. Intervención 116. Investigación, unidade de 4. Illados 117. Laboratorio de análises clínicas 118. Laboratorio de anatomía patolóxica 119. Laboratorio de antibiogramas 120. Laboratorio de autoanalizadores 121. Laboratorio de bacterioloxía 122. Laboratorio de banco de sangue 123. Laboratorio de bioloxía molecular 124. Laboratorio de biopsias 125. Laboratorio de bioquímica 126. Laboratorio de citoloxía 127. Laboratorio de hematoloxía 128. Laboratorio de hormonas 129. Laboratorio de inmunohistoquímica 130. Laboratorio de inmunoloxía 131. Laboratorio de investigación 132. Laboratorio de marcadores tumorais 133. Laboratorio de metabolopatías 134. Laboratorio de microbioloxía 135. Laboratorio de micrométodos 136. Laboratorio de proteínas 137. Laboratorio de seroloxía 138. Laboratorio de urxencias 139. Laboratorio de xenética 140. Laboratorio xeral 141. Lavandería 142. Lencería e vestiario 143. Lesionados medulares 144. Limpeza 145. Litotricia 146. Logopedia 147. Loxística 148. Mantemento 149. Mantemento, taller de 150. Media estadía, unidade de 151. Medicina interna 152. Medicina nuclear 153. Medicina preventiva 154. Microscopía electrónica 155. Necropsias 156. Nefroloxía 157. Neumoloxía 158. Neurocirurxía 159. Neurofisioloxía 160. Neuroloxía 161. Neurorradioloxía 162. Nóminas 163. Nutrición, unidade de 164. Obstetricia 165. Obstetricia e xinecoloxía 166. Obstetricia-partos 167. Obstetricia-puerperio 168. Oficina técnica 169. Oftalmoloxía 170. Oncoloxía 171. Otorrinolaringoloxía 172. Patoloxía da mama, unidade de 173. Pediatría 174. Pediatría, escola de 175. Pediatría, escolares 176. Pediatría, lactantes 177. Pediatría, neonatos 178. Pediatría, preescolares 179. Pediatría, prematuros e RN patolóxicos 180. Pediatría, psiquiatría 181. Penitenciaria 182. Perruquería 183. Persoal, oficina de 184. Preoperatorio, unidade de 185. Prevención de riscos laborais 186. Probas/exploracións especiais 187. Probas funcionais respiratorias (PFR) 188. Psiquiatría/USM 189. Queimados 190. Quirófano 191. R.M.N Radiodiagnose 193. Radiodiagnose de mama 194. Radiodiagnose dixestiva 195. Radiodiagnose ósea 196. Radiodiagnose torácica 197. Radiodiagnose urolóxica 198. Radiodiagnose vascular 199. Radioprotección 200. Radioterapia 201. Reanimación/espertar 202. Rehabilitación 203. Rehabilitación-fisioterapia 204. Rehabilitación-fisioterapia respiratoria 205. Rehabilitación-t.ocupacional 206. Relacións públicas 207. Reproducción humana 208. Reprografía 209. Reumatoloxía 210. Rexistro xeral 211. Seccións sindicais 212. Seguridade 213. Servicios relixiosos 214. Servicios xerais 215. Sono, unidade do 216. Subministracións 217. T.A.C Traballo social 219. Transplantes, unidade de 220. Tratamento de residuos 221. Traumatoloxía/cirurxía ortopédica 222. U.V.I Uroloxía 224. Urxencias 225. U.T.B. (u. de tuberculose) 226. Vestiarios 227. V.I.H., unidade de 228. Xenética, unidade de 229. Xeriatría 111. Xesos 230. Xestión económica 231. Xinecoloxía 999. Outras 26

27 PREVENCIÓN DE RISCOS LABORAIS DO SERVICIO GALEGO DE SAÚDE ANEXO VIII: CÓDIGOS UNIDADES PRIMARIA COF Centro de orientación familiar FIS U. de fisioterapia MAT U. de matrona ODO U. de odontoloxía PAC Punto de atención continuada PED U. de pediatría UAP U. de Atención primaria URX Servicio normal de urxencias USM U. de saúde mental UTS U. de traballo social XER Xerencia de A. primaria ADM Administrativo ALB Albanel ALUAlumno (MIR,DUE, etc.) DUE ATS-DUE AUA Auxiliar administrativo AUE Auxiliar de enfermería AZA Azafata de RR.PP. BIB Bibliotecario BIO Biólogo CAL Calefactor CAP Capelán CAR Carpinteiro CEL Celador COC Cociñeiro CON Conductor COO Coordinador COS Costureira ANEXO IX: CÓDIGOS CATEGORÍAS (ATENCIÓN ESPECIALIZADA E PRIMARIA) DIR Director/ Xerente ELE Electricista FAR Farmacéutico FIS Fisioterapeuta FOG Fogoneiro FON Fontaneiro FOT Fotógrafo GOB Gobernanta GFA Grupo técnico función administrativa HIX Hixienista dental LAV Lavandeira LIM Limpadora LOG Logopeda-logofonía MAT Matrona MEC Mecánico MED Médico MON Monitor ODO Odontólogo OPE Operario PEO Peón PER Perruqueiro PTS Persoal técnico superior PIN Pinche PIT Pintor PRA Pasadora PRO Profesor de E.X.B. PSI Psicólogo PSX Persoal servicios xerais PUE Puericultora QUI SUB SUP TPI TES TEL TOC TSO XAR XES XEF XEG OUT Químico Subdirector Supervisor área/unidade Tapiceiro Técnico especialista (TEL, TER, TAP, ortopedia, etc.) Telefonista Terapeuta ocupacional Traballadora social Xardiñeiro Xefe de sección/unidade Xefe de servicio Xefe grupo/equipo Outras Metodoloxía para a avaliación de riscos laborais en centros sanitarios 27